ಕೆಎನ್‍ಎನ್‍ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೆಸ್ಕ್ : ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ 2,000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟಿದ್ಯಾ.? ಹಾಗಾದ್ರೆ, ಆ ನೋಟು ನಕಲಿಯೇ ಎಂದು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ಎನ್ಸಿಆರ್ಬಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, 2021ರಲ್ಲಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 60ರಷ್ಟು 2,000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳು ನಕಲಿಯಾಗಿವೆ. 2016ರಲ್ಲಿ, ನಿಷೇಧದ ನಂತ್ರ 500 ಮತ್ತು 1000 ರೂಪಾಯಿಗಳ ಹಳೆಯ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ, 2,000 ಮತ್ತು 500 ರೂಪಾಯಿಗಳ ಹೊಸ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದಾಗ. ಅಪನಗದೀಕರಣದ ದೊಡ್ಡ ಉದ್ದೇಶ ನಕಲಿ ಕರೆನ್ಸಿಯನ್ನ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುವುದೇ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳಿತ್ತು.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧ ದಾಖಲೆಗಳ ಬ್ಯೂರೋ (National Crime Records Bureau) ಪ್ರಕಾರ, 2021ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 20.39 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳನ್ನ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ 12.18 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಸಮನಾದ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳು 2000 ರೂಪಾಯಿ. ಅಂದರೆ, ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾದ ಒಟ್ಟು ನೋಟುಗಳಲ್ಲಿ 60 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು 2,000 ರೂ. ಎನ್ಸಿಆರ್ಬಿ ಪ್ರಕಾರ, 2016 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. 2016ರಲ್ಲಿ 15.92 ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳನ್ನ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. 2017 ರಲ್ಲಿ 28.10 ಕೋಟಿ ರೂ., 2019 ರಲ್ಲಿ 17.95 ಕೋಟಿ ರೂ., 2020 ರಲ್ಲಿ 92.17 ಕೋಟಿ ರೂ., 2021 ರಲ್ಲಿ 20.39 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ.
ದೇಶದಲ್ಲಿ 2,000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟಿನ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಇಳಿಕೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. 2021-22ನೇ ಸಾಲಿನ ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಯಲ್ಲಿ, 2020-21ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಕರೆನ್ಸಿ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ 2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳ ಪಾಲು ಶೇಕಡಾ 17.3 ರಷ್ಟಿತ್ತು, ಇದು ಈಗ ಶೇಕಡಾ 13.8 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಹೇಳಿದೆ.
ಆರ್ಬಿಐ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, 2019-20ರಲ್ಲಿ, 5,47,952 ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯದ 273.98 ಕೋಟಿ 2,000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳು ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು, ಇದು ಒಟ್ಟು ನೋಟುಗಳ ಚಲಾವಣೆಯ ಶೇಕಡಾ 22.6 ರಷ್ಟಿದೆ. ಇದು 2020-21ರಲ್ಲಿ 245.10 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಂದ 4,90,195 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಆದರೆ, 2021-22ರಲ್ಲಿ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದ 2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 214.20 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಇಳಿದಿದ್ದು, ಇದರ ಮೌಲ್ಯ 4,28,394 ಕೋಟಿ ರೂ. 2020-21ರಲ್ಲಿ ಶೇ.2 ಮತ್ತು 2019-20ರಲ್ಲಿ ಶೇ.2.4ರಷ್ಟಿದ್ದ 2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಈಗ 2021-22ರಲ್ಲಿ ಶೇ.1.6ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ.
ಮಾರ್ಚ್ 31, 2018ರ ವೇಳೆಗೆ, 336.3 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ 2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳು ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು, ಇದು ನೋಟುಗಳ ಚಲಾವಣೆಯ ಒಟ್ಟು ಚಲಾವಣೆಯ ಶೇಕಡಾ 3.27 ರಷ್ಟಿತ್ತು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 37.26 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಆದರೆ ಮಾರ್ಚ್ 31, 2022 ರವರೆಗೆ, 214.20 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ 2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳು ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಇದು ಒಟ್ಟು ನೋಟುಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 1.6 ರಷ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 13.8 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ.
ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, 2021 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‍ನಲ್ಲಿ, 2018-19 ರಿಂದ 2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಮುದ್ರಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಹೊಸ ಆದೇಶಗಳನ್ನ ನೀಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. 2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳ ಚಲಾವಣೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಕಾರಣಗಳನ್ನ ವಿವರಿಸಿದ ಸರ್ಕಾರ, 2018-19 ರಿಂದ, ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಹೊಸ ಆದೇಶಗಳನ್ನ ನೀಡಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ 2,000 ನೋಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ನೋಟುಗಳ ಕೆಟ್ಟತನದಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ನೋಟುಗಳು ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ಹೊರಗುಳಿದಿವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.
