ನವದೆಹಲಿ : ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ವೇಗವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದರೆ ಅದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಜೀವವನ್ನೇ ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಎಂದರೇನು?
ಮೆದುಳಿನ ಯಾವುದೇ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ರಕ್ತದ ಹರಿವು ನಿಂತಾಗ ಅಥವಾ ಛಿದ್ರವಾಗಿ ರಕ್ತಸ್ರಾವ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಆ ಭಾಗದ ಮೆದುಳಿನ ಕೋಶಗಳು ಆಮ್ಲಜನಕ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವೇ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಮೆದುಳಿನ ಯಾವುದೇ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಗಂಭೀರ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಬಹುದು.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ 40 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಪ್ರಕರಣ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿನ ಹೊರೆ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. WHO ಮತ್ತು ಲ್ಯಾನ್ಸೆಟ್ ನರವಿಜ್ಞಾನದ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, WHO ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 1.5 ಕೋಟಿ ಜನರು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಈ ಪೈಕಿ ಸುಮಾರು 50 ಲಕ್ಷ ಜನರು ಸಾಯುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ 40 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಹೊಸ ಪ್ರಕರಣ ವರದಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡವೇ ದೊಡ್ಡ ಕಾರಣ: ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ರಕ್ತದೊತ್ತಡವನ್ನು ಸಮಯಕ್ಕೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದರೆ, ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಅಪಾಯವನ್ನು 50% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಲ್ಯಾನ್ಸೆಟ್ ನರವಿಜ್ಞಾನ ಜರ್ನಲ್ (2021) ಪ್ರಕಾರ, ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡವು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು 50% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಮೆದುಳಿನ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಎಷ್ಟು ವಿಧಗಳಿವೆ?
ಇಸ್ಕೆಮಿಕ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ – ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ (ಸುಮಾರು 68-85% ಪ್ರಕರಣಗಳು ಇದರಲ್ಲಿವೆ). ಇದರಲ್ಲಿ, ಮೆದುಳಿನ ಅಪಧಮನಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಚಣೆ (ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆ / ಪ್ಲೇಕ್) ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹೆಮರಾಜಿಕ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ – ಗಂಭೀರ, ಆದರೆ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ (15-30%). ಇದರಲ್ಲಿ, ಮೆದುಳಿನ ರಕ್ತನಾಳ ಒಡೆದು ಒಳಗೆ ರಕ್ತದಿಂದ ತುಂಬಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಥಿತಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಪಾಯಕಾರಿ.
ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಇಸ್ಕೆಮಿಕ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ (TIA / ಮಿನಿ ಸ್ಟ್ರೋಕ್) – ಇದನ್ನು ಮಿನಿ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ, ಬ್ಲಾಕೇಜ್ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳು ಅಥವಾ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಗುಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಇದು ಮುಂಬರುವ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ಮೆದುಳಿನ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಕಾರಣಗಳು
WHO ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ (ಸಿಸ್ಟೊಲಿಕ್ ಬಿಪಿ) ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ – ಒಟ್ಟು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಹೊರೆಯ 55% ಇದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಮೇಲಿನ ಅಂಶಗಳಿಂದಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡದಿಂದಾಗಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಅಪಾಯದ ಸುಮಾರು 87% ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ (ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ) ಅಪಧಮನಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಲೆಸ್ಟ್ರಾಲ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲೇಕ್ ಶೇಖರಣೆ ಹೆಚ್ಚಳ ಮಧುಮೇಹ ಧೂಮಪಾನ ಮತ್ತು ಮದ್ಯಪಾನ ಬೊಜ್ಜು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಯಾಮದ ಕೊರತೆ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಅನಿಯಮಿತ ಜೀವನಶೈಲಿ ಹೃದಯ ಕಾಯಿಲೆ (ಹೃತ್ಕರ್ಣದ ಕಂಪನದಂತಹ) ಕುಟುಂಬದ ಇತಿಹಾಸ (ಆನುವಂಶಿಕತೆ)
ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ, ಅಧಿಕ ಕೊಲೆಸ್ಟ್ರಾಲ್, ಮಧುಮೇಹ, ಧೂಮಪಾನ-ಮದ್ಯಪಾನ, ಬೊಜ್ಜು, ಒತ್ತಡ, ಹೃದ್ರೋಗ, ಅನಿಯಮಿತ ಜೀವನಶೈಲಿ ಇರುವ ಜನರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಮುಖ ಜೋತು ಬೀಳುವುದು: ಮುಖ ವಕ್ರವಾಗುತ್ತದೆ, ನಗುವುದರಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆ.
ತೋಳಿನ ದೌರ್ಬಲ್ಯ: ಹಠಾತ್ ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಅಥವಾ ಕೈ ಮತ್ತು ಕಾಲುಗಳ ಮರಗಟ್ಟುವಿಕೆ.
ಮಾತಿನ ತೊಂದರೆ: ಮಂದವಾದ ಮಾತು, ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆ.
ಇತರ ಕೆಲವು ಗೋಚರ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಹಲವಾರು ದಿನಗಳಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮತ್ತು ಔಷಧಿಗಳಿಂದ ಕೂಡ ಗುಣವಾಗದ ತೀವ್ರ ತಲೆನೋವು. ತಲೆತಿರುಗುವಿಕೆ, ಸಮತೋಲನ ನಷ್ಟ, ಮಸುಕಾದ ಅಥವಾ ಎರಡು ದೃಷ್ಟಿ, ಹಠಾತ್ ಮೂರ್ಛೆ.