ನವದೆಹಲಿ: ಲಿಪುಲೇಖ್ ಪಾಸ್ ಮೂಲಕ ಭಾರತ-ಚೀನಾ ಗಡಿ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಮತ್ತೆ ತೆರೆಯುವುದರ ವಿರುದ್ಧ ನೇಪಾಳದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯನ್ನು ದೆಹಲಿ ದೃಢವಾಗಿ ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದೆ, ಕಠ್ಮಂಡುವಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ‘ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತವಲ್ಲ, ಅಸಮರ್ಥನೀಯ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಗತಿಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿವೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಕಾಲಾಪಾನಿ ಪ್ರದೇಶ ಸೇರಿದಂತೆ ಲಿಪುಲೇಖ್ನ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗವು ತನ್ನ ಭೂಪ್ರದೇಶದೊಳಗೆ ಬರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನೇಪಾಳ ತನ್ನ ನಿಲುವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದ ನಂತರ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ವಿನಿಮಯ ಭುಗಿಲೆದ್ದಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಥವಾ ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣದಂತಹ ಯಾವುದೇ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸದಂತೆ ಕಠ್ಮಂಡು ನವದೆಹಲಿಯನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದೆ.
ಇದಕ್ಕೆ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಭಾರತದ ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ (ಎಂಇಎ) ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದೆ:
“ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಅಂತಹ ಹಕ್ಕುಗಳು ಸಮರ್ಥನೀಯವಲ್ಲ ಅಥವಾ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಗತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ನಿಲುವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ಕೃತಕವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುವುದು ಸಮರ್ಥನೀಯವಲ್ಲ.ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತದ ನಿಲುವು ದಶಕಗಳಿಂದ ಸ್ಥಿರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಎಂಇಎ ಒತ್ತಿಹೇಳಿದೆ. ಲಿಪುಲೇಖ್ ಪಾಸ್ ಮೂಲಕ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ನಡುವಿನ ಗಡಿ ವ್ಯಾಪಾರವು ಮೊದಲು 1954 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗ ಮತ್ತು ಇತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸುವವರೆಗೂ ತಡೆರಹಿತವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯಿತು ಎಂದು ಅದು ಗಮನಿಸಿದೆ.
