ನವದೆಹಲಿ : ಕಡಿಮೆ ಉಪಯುಕ್ತತೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಸವನ್ನು ಹಾಕುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನ ಹೊಂದಿರುವ ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್(single-use plastic) ವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಿಕೆ, ಆಮದು, ದಾಸ್ತಾನು, ವಿತರಣೆ, ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯನ್ನು ಭಾರತವು ಜುಲೈ 1ರಿಂದ ಅಂದ್ರೆ ಇಂದಿನಿಂದ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಸರ ಸಚಿವಾಲಯ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಮಂಗಳವಾರ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ನಿಷೇಧಿತ ವಸ್ತುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನ ಸಚಿವಾಲಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದು, “ಪಾಲಿಸ್ಟೈರೀನ್ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಿತ ಪಾಲಿಸ್ಟೈರೀನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಳಗಿನ ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನ ತಯಾರಿಕೆ, ಆಮದು, ದಾಸ್ತಾನು, ವಿತರಣೆ, ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯನ್ನು ಜುಲೈ 1ರಿಂದ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಸಚಿವಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.
ನಿಷೇಧಿತ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತುಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಇಂತಿದೆ..!
* ಬಲೂನ್ ತುಂಡುಗಳು
* ಸಿಗರೇಟ್ ಪ್ಯಾಕ್‌ಗಳು
* ಪ್ಲೇಟ್‌ಗಳು, ಕಪ್‌ಗಳು, ಗ್ಲಾಸ್‌ಗಳು, ಫೋರ್ಕ್‌ಗಳು, ಚಮಚಗಳು, ಚಾಕುಗಳು, ಟ್ರೇಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಕಟ್ಲರಿ ವಸ್ತುಗಳು
* ಇಯರ್‌ಬಡ್ಸ್
* ಸ್ವೀಟ್‌ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳು
* ಆಮಂತ್ರಣ ಕಾರ್ಡ್‌ಳು
* 100 ಮೈಕ್ರಾನ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅಳತೆಯ PVC ಬ್ಯಾನರ್‌ಗಳು
ಜುಲೈನಿಂದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನಿಷೇಧ ಹೇಗೆ ಜಾರಿ?
ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನಿಷೇಧವನ್ನು CPCB ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಗಳು (SPCBs) ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಅವರು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ನಿಷೇಧಿತ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸದಂತೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ CPCB ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.
ಎಸ್‌ಯುಪಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಾರದು ಎಂಬ ಷರತ್ತಿನೊಂದಿಗೆ ತಾಜಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಪರವಾನಗಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲು CPCB ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ನಿಷೇಧಿತ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಕಂಡುಬಂದರೆ ಈಗಿರುವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಪರವಾನಗಿಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಎಂದರೇನು?
ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಒಮ್ಮೆ ಬಳಸಿದ ಮತ್ತು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಬಳಸಿದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಷೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್‌ನಿಂದ ಬಾಟಲಿಗಳು, ಮುಖವಾಡಗಳು, ಪಾಲಿಥಿನ್ ಚೀಲಗಳು, ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವ ಫಿಲ್ಮ್, ಕಾಫಿ ಕಪ್‌ಗಳು, ಆಹಾರ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕಸದ ಚೀಲಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.
2021 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗುವ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು 98% ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 2019 ರಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ 130 ಮಿಲಿಯನ್ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್‌ಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನ ಬಹುಪಾಲು ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಏಕ ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಅಗ್ರ 100 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವು 94 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ (ಮೊದಲ ಮೂರು – ಸಿಂಗಾಪುರ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಓಮನ್).
