ನವದೆಹಲಿ: ಗ್ರಹಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅಹಮದಾಬಾದ್ನ ಭೌತಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ (Physical Research Laboratory – PRL) ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಈ ಹಿಂದೆ ತಿಳಿದಿರದ ಮೂರು ಕುಳಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಕುಳಿಗಳಿಗೆ ಮಾಜಿ ಪಿಆರ್ಎಲ್ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮತ್ತು ಎರಡು ಸಣ್ಣ ಭಾರತೀಯ ಪಟ್ಟಣಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖಗೋಳ ಒಕ್ಕೂಟ ( International Astronomical Union – IAU) ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ.
ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಥಾರ್ಸಿಸ್ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 21.0°S, 209°W ಇರುವ ಮೂರು ಕುಳಿಗಳನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಲಾಲ್ ಕುಳಿ, ಮುರ್ಸಾನ್ ಕುಳಿ ಮತ್ತು ಹಿಲ್ಸಾ ಕುಳಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಕುಳಿಗಳು ಯಾವುವು?
ಲಾಲ್ ಕುಳಿ
-20.98°, 209.34° ನಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿರುವ 65 ಕಿ.ಮೀ ಅಗಲದ ಕುಳಿಯನ್ನು 1972 ರಿಂದ 1983 ರವರೆಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭಾರತೀಯ ಭೂಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಪಿಆರ್ಎಲ್ ನಿರ್ದೇಶಕ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ದೇವೇಂದ್ರ ಲಾಲ್ ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ “ಲಾಲ್ ಕುಳಿ” ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ದೇವೇಂದ್ರ ಲಾಲ್ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಕಿರಣ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಗ್ರಹ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಆಸಕ್ತಿಗಳ ವೈವಿಧ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸೃಜನಶೀಲತೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ವಿಕಿರಣದ ಸಂಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯ ವರ್ಣಪಟಲ ಮತ್ತು ಪರಮಾಣು ಹಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನ ಮಾದರಿಗಳು ಮತ್ತು ಉಲ್ಕಾಶಿಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಕಿರಣಶೀಲತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.
ಮುರ್ಸಾನ್ ಕುಳಿ
ಲಾಲ್ ಕುಳಿಯ ಪೂರ್ವ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾದ 10 ಕಿ.ಮೀ ಅಗಲದ ಸಣ್ಣ ಕುಳಿಯನ್ನು ಭಾರತದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಪಟ್ಟಣದ ನಂತರ “ಮುರ್ಸಾನ್ ಕುಳಿ” ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹಿಲ್ಸಾ ಕುಳಿ
ಲಾಲ್ ಕುಳಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಅಂಚನ್ನು ಅತಿಕ್ರಮಿಸುವ ಮತ್ತೊಂದು 10 ಕಿ.ಮೀ ಅಗಲದ ಕುಳಿಯನ್ನು “ಹಿಲ್ಸಾ ಕುಳಿ” ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಬಿಹಾರದ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
ಪಿಆರ್ಎಲ್ನ ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿರ್ದೇಶಕ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗ್ರಹ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡಾ.ಅನಿಲ್ ಭಾರದ್ವಾಜ್ ಅವರ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮುರ್ಸಾನ್ ಹೆಸರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಹಿಲ್ಸಾ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಈ ಹೊಸ ಕುಳಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ತಂಡದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಪಿಆರ್ಎಲ್ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡಾ.ರಾಜೀವ್ ರಂಜನ್ ಭಾರತಿ ಅವರ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಇದು ಏಕೆ ದೊಡ್ಡ ವಿಷಯ
ಈ ಕುಳಿಗಳ ಆವಿಷ್ಕಾರವು ಆಳವಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲಾಲ್ ಕುಳಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರದೇಶವು ಲಾವಾದಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಮಾರ್ಸ್ ರೆಕಾನೈಸನ್ಸ್ ಆರ್ಬಿಟರ್ (ಎಂಆರ್ಒ) ನಲ್ಲಿ ನಾಸಾದ ಶರದ್ ಉಪಕರಣದ ಸಬ್ಸರ್ಫೇಸ್ ರಾಡಾರ್ ದತ್ತಾಂಶವು ಕುಳಿ ನೆಲದ ಕೆಳಗೆ 45 ಮೀಟರ್ ದಪ್ಪ ಸೆಡಿಮೆಂಟರಿ ನಿಕ್ಷೇಪವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ.
ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಹರಿಯಿತು, ಈಗ ಲಾಲ್ ಕುಳಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಹೂಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಮುರ್ಸಾನ್ ಮತ್ತು ಹಿಲ್ಸಾ ಎಂಬ ಎರಡು ಸಣ್ಣ ಕುಳಿಗಳು ಈ ಭರ್ತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಎಪಿಸೋಡಿಕ್ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಕಾಲಾವಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.
“ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರವು ಮಂಗಳ ಗ್ರಹವು ಒಮ್ಮೆ ಒದ್ದೆಯಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಹಾರಿದೆ ಎಂದು ದೃಢಪಡಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಪಿಆರ್ಎಲ್ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. “ಇದು ಗ್ರಹದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಜೀವಕ್ಕೆ ಆಶ್ರಯ ನೀಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡುವಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.”
ಪಿಆರ್ಎಲ್ ತಂಡದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಆಸ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕುಳಿ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಐಎಯು ವರ್ಕಿಂಗ್ ಗ್ರೂಪ್ ಫಾರ್ ಪ್ಲಾನೆಟರಿ ಸಿಸ್ಟಮ್ ನಾಮಕರಣದಿಂದ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ.
BREAKING: ಒಡಿಶಾದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಮೋಹನ್ ಚರಣ್ ಮಾಝಿ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕಾರ | Mohan Charan Majhi takes oath
ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತ್ರ ಮೊದಲಿಗೆ ‘ಕರ್ನಾಟಕ’ದ ಈ ಕಡತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್.ಡಿ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಸಹಿ
