ಕೆಎನ್ಎನ್ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೆಸ್ಕ್ : ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಕೃತ ಹಳೆಯ ನೋಟುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಮಾತುಗಳು ವದಂತಿಗಳಾಗಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹರಡುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಜನರು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮತ್ತು ದಲ್ಲಾಳಿಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬೇಕಾದ ಸ್ಥಿತಿ ಹಲವು ಬಾರಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಆದ್ರೆ, ಮಾಹಿತಿ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ವಂಚನೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಿಮ್ಮ ಬಳಿಯೂ ಅಂತಹ ನೋಟುಗಳಿದ್ದರೆ ಟೌಟ್ಗಳ ಬಲೆಗೆ ಬೀಳಬೇಡಿ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನೀವು ತೊಂದರೆಗೆ ಸಿಲುಕುತ್ತೀರಿ.
ನೀವು ಹಳೆಯ ನೋಟುಗಳನ್ನ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿದ್ರೆ, ಈಗ ನೀವು ಅವುಗಳನ್ನ ಸುಲಭವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಹಾಗಂತ, ವಿಕೃತ ಅಥ್ವಾ ಹರಿದ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸಲು ನೀವು ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಅಲೆದಾಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಹತ್ತಿರದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಖೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ವಿಕೃತ ಹಳೆಯ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. RBI (Reserve Bank of India) ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ನಿಮ್ಮ ವಿಕೃತ ಹಳೆಯ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿರಾಕರಿಸಿದರೆ, ಐಆರ್ಬಿ ಆ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ವಿರುದ್ಧ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕ್ರಮವನ್ನ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ದಂಡವನ್ನು ಸಹ ವಿಧಿಸಬಹುದು. ಇನ್ನು ಹರಿದ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ನೀವು ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್ಸೈಟ್ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿರುದ್ಧ ಆನ್ಲೈನ್ ದೂರನ್ನ ನೋಂದಾಯಿಸಬಹುದು.
ವಿಕೃತ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಈಗ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಇನ್ನು ಯಾರೂ ಬದಲಾಯಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ತನ್ನ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಟೇಪ್ ಅಂಟಿಸಿದ ಅಥವಾ ಮ್ಯುಟಿಲೇಟೆಡ್ ನೋಟುಗಳಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನ ಬಳಸಲು ನಿಮಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ, ಅವುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸಲು RBI ನಿಯಮಗಳನ್ನ ಮಾಡಿದೆ.
ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ವಿಕೃತ ನೋಟುಗಳು ಯಾವುದೇ ಉಪಯೋಗವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಯಾರೂ ಅವುಗಳನ್ನ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಜನರು ಹಲವಾರು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗೆ ಹೋಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಹೇಳಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಹೇಳಿದೆ. ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹಾಗೆ ಮಾಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರೆ, ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿನಿಮಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿ.!
ಹಾಳಾದ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ನಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಆದ್ರೆ, ಇದಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ಷರತ್ತುಗಳಿವೆ. ನೋಟು ಕೆಟ್ಟದಷ್ಟೂ ಅದರ ಮೌಲ್ಯ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು 20ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕೆಟ್ಟ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತ 5,000 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ, ಅದಕ್ಕೆ ವಹಿವಾಟು ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ನೋಟುಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ, ಅದರಲ್ಲಿ ಭದ್ರತಾ ಚಿಹ್ನೆ ಗೋಚರಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಿಮ್ಮ ಟಿಪ್ಪಣಿಯನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.!
ಬ್ಯಾಂಕ್ ಟೇಪ್, ಸ್ವಲ್ಪ ಹರಿದ, ಮ್ಯಾಂಗಲ್ ಮತ್ತು ಸುಟ್ಟ ನೋಟುಗಳನ್ನ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳನ್ನ ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಡಿ ಮತ್ತು ನೀವು ಹಾಗೆ ಮಾಡುವುದು ಕಂಡುಬಂದರೆ ನಿಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ನೋಟು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ನಿರಾಕರಿಸಿದರೆ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಬಹುದು. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ವಿರುದ್ಧವೂ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಗ್ರಾಹಕರ ದೂರನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಬ್ಯಾಂಕ್ 10,000 ರೂ.ವರೆಗೆ ಹಾನಿಯನ್ನ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು.
ವಿಶ್ವದ ‘ಸೋಮಾರಿ ರಾಷ್ಟ್ರ’ಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ಸೇರಿದೆ, ‘ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ’ ರಾಷ್ಟ್ರ ಯಾವ್ದು ಗೊತ್ತಾ.?
Chanakya Niti: ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ಸಾಧಿಸಲು ಚಾಣುಕ್ಯನ ಈ ಮೂರು ಗುಣಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ