ನವದೆಹಲಿ : ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 08, 2000 ರಂದು ‘ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ದಿನ’ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ದಿನವನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುವುದು ಮತ್ತು ಅನಕ್ಷರತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದು ಈ ದಿನದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.
ಸಾಕ್ಷರತೆಯು ಕೇವಲ ಓದುವ ಮತ್ತು ಬರೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವಾವಲಂಬಿ, ಅರಿವು ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಕೀಲಿಯಾಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೂಲಕ, ಜನರು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುವುದಲ್ಲದೆ, ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು ಇದನ್ನು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ನೋಡುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ದಿನ 2025 ರ ಧ್ಯೇಯವಾಕ್ಯ – “ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು”
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 8 ಅನ್ನು ಯುನೆಸ್ಕೋ 1966 ರಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.
ಈ ದಿನವನ್ನು ಮೊದಲು 1967 ರಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು:
ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಈ ದಿನವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದ ಸರ್ವ ಶಿಕ್ಷಾ ಅಭಿಯಾನ, ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟ, ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಹೆಜ್ಜೆಗಳಾಗಿವೆ.
“ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಅಭಿಯಾನ” ವನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 1988 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.
ಅನಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕುವುದು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಮತ್ತು ಆಜೀವ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ 2020 ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆಜೀವ ಕಲಿಕೆಯ ಕುರಿತು ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ 2020’ ಮತ್ತು 2021-22 ರ ಬಜೆಟ್ ಘೋಷಣೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಲು ಸರ್ಕಾರವು 2022-2027 ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಗೆ “ನವ ಭಾರತ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ”ವನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ.
ಇದು ಮೂಲಭೂತ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ 21 ನೇ ಶತಮಾನದ ನಾಗರಿಕನಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಇತರ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ನಿರ್ಣಾಯಕ ಜೀವನ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು (ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಅರಿವು, ಮಕ್ಕಳ ಆರೈಕೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ ಸೇರಿದಂತೆ)
ವೃತ್ತಿಪರ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ (ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ)
ಮೂಲ ಶಿಕ್ಷಣ (ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಮಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಹಂತದ ಸಮಾನತೆ ಸೇರಿದಂತೆ)
ಮುಂದುವರಿದ ಶಿಕ್ಷಣ (ಕಲೆ, ವಿಜ್ಞಾನ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಠ್ಯಕ್ರಮ)
