ಉಡುಪಿ:ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರುವ ಅಪರೂಪದ ಶಾಸನವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಗೋವಾದ ಕಾಕೋಡಾದಲ್ಲಿರುವ ಮಹಾದೇವ ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಡುಪಿಯ ಮಾಜಿ ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಶಾಸನವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಉಡುಪಿಯ ಪ್ರಾಚೀನ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಮಾಜಿ ಸಹ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಪ್ರೊ.ಟಿ.ಮುರುಗೇಶಿ, ಕ್ರಿ.ಶ.10 ನೇ ಶತಮಾನದ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ನಾಗರಿ ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾದ ಶಾಸನವು ಗೋವಾದ ಕದಂಬರಿಗೆ ಸೇರಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
ಈ ಶಾಸನವು ‘ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ’ (ಸ್ವಸ್ತಿ ಶ್ರೀ) ಎಂಬ ಶುಭ ಪದದೊಂದಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತಳಾರ ನೇವಯ್ಯ ಮಂಡಲವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಗೋವಾದ ಬಂದರಿನ ಗೋಪುರವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತಂದೆಯ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದ ಅವನ ಮಗ ಗುಂಡಯ್ಯ ಎಂದು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ. ತಂದೆಯ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಿದ ನಂತರ ಹೋರಾಡಿ ಸತ್ತರು.
ಅಳುತ್ತಿರುವ ತಂದೆಯ ಬಾಯಿಂದ ಮಗನ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಧ್ವನಿಯ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಅದೇ ಕಾಲದ ಜಯಸಿಂಹ I ನ ತಳಂಗ್ರೆ ಶಾಸನದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಮುರುಗೇಶಿ ಹೇಳಿದರು.
ಗೋವಾದ ಕದಂಬರು ಕಲ್ಯಾಣದ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಅಧೀನರಾಗಿದ್ದರು. ಚಾಲುಕ್ಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ತೈಲಪ II ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರನ್ನು ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕದಂಬ ಷಷ್ಠದೇವನನ್ನು ಗೋವಾದ ಮಹಾಮಂಡಲೇಶ್ವರನಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.
ಕದಂಬ ಶಾಸ್ತದೇವ ಕ್ರಿ.ಶ.960ರಲ್ಲಿ ಶಿಲಾಹಾರರಿಂದ ಚಂದಾವರ ನಗರವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ. ನಂತರ, ಅವರು ಗೋಪಕಪಟ್ಟಣ (ಇಂದಿನ ಗೋವಾ) ಬಂದರನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಬಹುಶಃ ಈ ಕದನದಲ್ಲಿ ತಳಾರ ನೇವಯ್ಯನ ಮಗ ಗುಂಡಯ್ಯ ಭಾಗವಹಿಸಿ ತನ್ನ ಪ್ರಾಣದ ಹಂಗು ತೊರೆದು ಬಂದರನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿರಬಹುದು. ಅವರ ತಂದೆ, ತಮ್ಮ ಮಗನ ವೀರೋಚಿತ ಹೋರಾಟದ ಮೇಲೆ, ಕಾಕೋಡದ ಮಹಾದೇವನ ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಶಾಸನವುಳ್ಳ ಸ್ಮಾರಕ ಶಿಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಮುರುಗೇಶಿ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
