ನವದೆಹಲಿ: ಹೆಚ್ಚಿನ ಟೋಲ್ ಶುಲ್ಕಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾಳಜಿಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ಆ ಬಗ್ಗೆ ಮುಂದೆ ಓದಿ.
ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಗುಜರಾತ್‌ನ ಭರತನ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿರುವ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾ ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ ದೆಹಲಿಯನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ರಾಜಧಾನಿ ಮುಂಬೈಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ 48 ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯ ಗಳಿಸುವ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾ ಆಗಿದೆ. ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಸರಾಸರಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಈ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು 400 ಕೋಟಿ ರೂ. ಗಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಳೆದ 5 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಜನನಿಬಿಡ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳು ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದ ಟೋಲ್ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಕಂಡಿವೆ. 10 ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾಗಳು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆದಾರ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಈ ಪ್ರಮುಖ ಟೋಲ್ ಪಾಯಿಂಟ್‌ಗಳು ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಟ್ರಂಕ್ ರಸ್ತೆ, ದೆಹಲಿ-ಮುಂಬೈ ಹೆದ್ದಾರಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಾರತದ ಕೆಲವು ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ಣಾಯಕ ರಸ್ತೆ ಕಾರಿಡಾರ್‌ಗಳಲ್ಲಿವೆ.
ಸರ್ಕಾರಿ ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾಗಳು 2019-20 ರಿಂದ 2023-24 ರವರೆಗೆ 13,988 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿವೆ.
ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೆದ್ದಾರಿ ಸಚಿವಾಲಯ (MoRTH) ಮಾರ್ಚ್ 20 ರಂದು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ ಅಧಿಕೃತ ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಗುಜರಾತ್‌ನ ಭರತಾನಾ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ 48 (NH-48) ರ ವಡೋದರಾ-ಭರೂಚ್ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿರುವ ಭರತಾನಾ, ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 2,043.81 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದು, 2023-24 ರಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ದಾಖಲೆಯ 472.65 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆ.
ಸರ್ಕಾರಿ ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ 1,063 ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾಗಳಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 14 ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾಗಳು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 200 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹಣವನ್ನು ಗಳಿಸಿವೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ, ದೇಶದಲ್ಲಿ 1.5 ಲಕ್ಷ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 45,000 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಟೋಲ್ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ವೇಗಳು ಸಹ ಸೇರಿವೆ.
ಭಾರತದ ಉತ್ತರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿ ಬಂದರುಗಳಿಗೆ NH-48 ಮೂಲಕ ಸಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯ ಗಳಿಸುವ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾ ಕೂಡ ಈ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಶಹಜಹಾನ್‌ಪುರದಲ್ಲಿರುವ NH-48 ರಲ್ಲಿರುವ ಟೋಲ್ ಪ್ಲಾಜಾ ವಾರ್ಷಿಕ 378 ಕೋಟಿ ರೂ. ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತದೆ.
