ನವದೆಹಲಿ : ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರೂಪಾಯಿ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, 50 ಪೈಸೆ ಮತ್ತು 25 ಪೈಸೆ ಕೂಡ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 25 ಪೈಸೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮೌಲ್ಯದ ನಾಣ್ಯಗಳು ಸಹ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು. ಸಮಯ ಕಳೆದಂತೆ, ಈ ನಾಣ್ಯಗಳು ಅವುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸದೆ ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ಕಣ್ಮರೆಯಾದವು. ಆದ್ರೆ, ಮನುಷ್ಯನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ಬಹಳ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಒಬ್ಬರು ತೊಂಬತ್ತೊಂಬತ್ತು ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನ ಸಂಪಾದಿಸಿದರೂ, 1 ರೂಪಾಯಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನ 100 ರೂಪಾಯಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದ್ರೆ, ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲು ಎಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನೀವು ಎಂದಾದರೂ ಯೋಚಿಸಿದ್ದೀರಾ? ? ಮೂಲ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನ ತಯಾರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಎಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾರತದ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ.
ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನ ಹೇಗೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ?
ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು (RTI) ಮೂಲಕ ಕೇಳಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಆರ್ಬಿಐ (ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ) 2018 ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನ ಸ್ಟೇನ್ಲೆಸ್ ಸ್ಟೀಲ್ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಬಿಗಿ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ನಡುವೆ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ನಾಣ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಸ್ಟೇನ್ಲೆಸ್ ಸ್ಟೀಲ್ನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯದ ವ್ಯಾಸವು ಸರಿಸುಮಾರು 21.93 ಮಿಲಿಮೀಟರ್ ಆಗಿದೆ. ಇದರ ದಪ್ಪ 1.45 ಮಿಲಿಮೀಟರ್ ಮತ್ತು ತೂಕ 3.76 ಗ್ರಾಂ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನ ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ಹೈದರಾಬಾದ್’ನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ನಾಣ್ಯಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನ ಮುದ್ರಿಸಲು ಎಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ?
ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯದ ಉತ್ಪಾದನಾ ಬೆಲೆ ಅದರ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ. ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಪ್ರಕಾರ, ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ 1.11 ರೂ. ಅಂತೆಯೇ, ಎರಡು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯದ ಬೆಲೆ 1.28 ರೂ., ಐದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯದ ಬೆಲೆ 3.69 ರೂ., ಮತ್ತು 10 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯದ ಬೆಲೆ 5.54 ರೂ.
ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ ಮತ್ತು ನೋಟನ್ನ ಯಾರು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ?
ಸರ್ಕಾರವು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ನಾಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೂ. 10 ರಿಂದ ರೂ. 500 ನೋಟುಗಳವರೆಗೆ ಮುದ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 20, 2023 ರ ಮೊದಲು, ಆರ್ಬಿಐ ಕೂಡ ರೂ. 2000ನೇ ಇಸವಿಯ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಈಗ ಅದನ್ನು ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಮೇ 19, 2023 ರಂದು ಆರ್ಬಿಐ 2,000 ರೂ ನೋಟನ್ನು ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತು. ಇದು 30 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2024 ರವರೆಗೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಟೆಂಡರ್ ಆಗಿ ಉಳಿಯಿತು.
ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲು ಎಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ?
2,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲು ಸುಮಾರು 4 ರೂ.ಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಹೇಳಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ವೆಚ್ಚವು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಇರಬಹುದು. 1000 ಮುಖಬೆಲೆಯ ನೋಟುಗಳ ಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ 960 ರೂ., 1,000 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳ ಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ 1,770 ರೂ., 1,000 ರೂ., 200 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳ ಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ 2,370 ರೂ., 1,000 ರೂ., 500 ರೂ.ಗಳ ನೋಟುಗಳ ಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ 229 ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ.
ಮದುವೆಯಾದ ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ವಿಚ್ಛೇದನ ; 40 ಲಕ್ಷ ಜೀವನಾಂಶ ಕೇಳಿದ ಪತ್ನಿಗೆ ಮುಟ್ಟಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಉತ್ತರ ಕೊಟ್ಟ ಜಡ್ಜ್
BIGG NEWS: ‘ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರ’ರೇ ಎಚ್ಚರ.! ಈ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ರೆ ‘ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ’ ಖಚಿತ
‘UPI Lite’ ಎಂದರೇನು ಗೊತ್ತಾ? ತಕ್ಷಣ ಪಾವತಿ, ಯಾವುದೇ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಸಮಯವೂ ಉಳಿತಾಯ
