ನವದೆಹಲಿ:ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಜುಲೈ 23 ರಂದು 2024 ರ ಪೂರ್ಣ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಮೂರನೇ ಅವಧಿಗೆ ಪುನರಾಯ್ಕೆಯಾದ ನಂತರ ಬಿಜೆಪಿ ನೇತೃತ್ವದ ಎನ್ಡಿಎ ಸರ್ಕಾರದ ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್ ಇದಾಗಿದೆ.
ಮುಂಬರುವ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಬಜೆಟ್ ರೂಪಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11 ಗಂಟೆಗೆ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದ್ದು, ವಿವಿಧ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವಾಗಲಿದೆ. ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11 ಗಂಟೆಗೆ ಮಂಡಿಸುವುದು ಈಗ ರೂಢಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಹಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.
ಇತಿಹಾಸ: ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಯ ಸಮಯ
1999ರವರೆಗೆ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಸಂಜೆ 5 ಗಂಟೆಗೆ ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಇದು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಿಂದ ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಬಂದ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಮಯವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಲಂಡನ್ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಭಾರತವು ಯುಕೆಗಿಂತ 5 ಗಂಟೆ 30 ನಿಮಿಷ ಮುಂದಿರುವುದರಿಂದ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಜೆ 5 ಗಂಟೆಯ ಸಮಯವು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11:30 ಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ, ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸಲು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಿತು.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತವು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದ ನಂತರವೂ, ಸಂಜೆ 5 ಗಂಟೆಯ ಸಮಯವು ಬದಲಾಗದೆ ಉಳಿದಿದೆ. 1999ರಲ್ಲಿ ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಫೆಬ್ರವರಿ ಕೊನೆಯ ದಿನದಂದು ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಮಾಜಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವ ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯದಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ರಂದು ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ 1 ರಂದು ಹೊಸ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಆರಂಭದಿಂದ ಹೊಸ ಬಜೆಟ್ ನೀತಿಗಳ ಸುಗಮ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಈ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿ ತಿಂಗಳು ಬಜೆಟ್ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರಲು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸಮಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.
2016 ರಲ್ಲಿ, ಈ ಹಿಂದೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಮಂಡಿಸಲಾದ ರೈಲ್ವೆ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ನೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು 92 ವರ್ಷಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿತು