ಬೆಂಗಳೂರು: ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿದ್ದು, ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 600 ಕೋಟಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯದ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಜೆಟ್ ಅಧಿವೇಶನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸಾಗಣೆಯನ್ನು ಮೀರಿ, ರೈಲ್ವೆ ಸರಕು ಸಾಗಣೆಯು ಪ್ರಮುಖ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ದೇಶದ ಮೂಲಭೂತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುವಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ, ತಮ್ಮ ವಿಕ್ಷಿತ ಭಾರತ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಒತ್ತಿಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ತನ್ನ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟ. 2047ರ ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿ ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ತಮ್ಮ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಯಲ್ಲಿ ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. ಈ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಿದ ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವ ಅಶ್ವಿನಿ ವೈಷ್ಣವ್, ಹೊಸ ಹೂಡಿಕೆಗಳು ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿ ತರಲು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿ ಭಾರತವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಚುರುಕು ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದಾರಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತವೆ ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.
ಹೀಗಾಗಿ, 2025-26ರ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ₹2,52,200 ಕೋಟಿ ವಿನಿಯೋಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಗೆ ಭಾರೀ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನೂ ಮೀರಿ, ಮುಂದಿನ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚ ₹2,65,200 ಕೋಟಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು 2009-14ರ ಅವಧಿಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ₹45,900 ಕೋಟಿ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.
ಈ ಹೂಡಿಕೆ, ರೈಲ್ವೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ವಿಸ್ತರಣೆ, ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಉತ್ತೇಜನ, ಹಾಗೂ ಪರಿವರ್ತಕ ದಶಕಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದ, ಆಧುನಿಕ ರೈಲುಗಳ ಪರಿಚಯ ಎನ್ನುವ ಸರ್ಕಾರದ ಅಚಲ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದಲ್ಲದೇ, ಈ ಹಂಚಿಕೆ, ಹೊಸ ರೈಲ್ವೆ ಕಾರಿಡಾರ್ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಹಳಿಗಳ ಆಧುನೀಕರಣ, ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ವರ್ಧಿತ ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕರಣ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಭಾರತದ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಲಿವೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಸಂಪರ್ಕ ಯೋಜನೆಗಳು
ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ರೈಲ್ವೆ ಯೋಜನೆಗಳಿವೆ. ಉಧಂಪುರ-ಶ್ರೀನಗರ-ಬಾರಾಮುಲ್ಲಾ ರೈಲು ಲಿಂಕ್ (USBRL) ಯೋಜನೆ, ಕಾಶ್ಮೀರವನ್ನು ಭಾರತದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ತಡೆರಹಿತವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಮತ್ತು ಸರಕು ಸಾಗಣೆಗೆ ಸುಗಮ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಉಪಕ್ರಮ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ವ್ಯಾಪಾರ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದ್ದು, ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಸುಧಾರಿತ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಜೀವನಮಟ್ಟದ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಕಾಶ್ಮೀರವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮಹತ್ತರ ಹೆಜ್ಜೆ ಮುನ್ನಡೆಯಾಗಿದೆ.
ಅಂತೆಯೇ, ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಹೊಸ ಪಂಬನ್ ಸೇತುವೆ ರಾಮೇಶ್ವರಂ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯಭೂಭಾಗದ ನಡುವಿನ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಪುನರ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಮೊದಲನೆಯದಾದ ಈ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ವರ್ಟಿಕಲ್-ಲಿಫ್ಟ್ ಸೇತುವೆ, ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಅಪ್ರತಿಮ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಪಂಬನ್ ಸೇತುವೆಯ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಉಧಂಪುರ-ಶ್ರೀನಗರ-ಬಾರಾಮುಲ್ಲಾ ರೈಲು ಲಿಂಕ್ (USBRL) ಯೋಜನೆ ಹಾಗೂ ಹೊಸ ಪಂಬನ್ ಸೇತುವೆ, ಎರಡೂ ಭಾರತದ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹಾಗೂ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಬದ್ಧತೆಯ ಜೀವಂತ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಿದ್ದು, ಇವು ಸಂಪರ್ಕ, ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಯ ಹೊಸ ಯುಗಕ್ಕೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಲಿವೆ.
ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆ, ಇದು ವಿಕಸಿತ್ ಭಾರತದ ತ್ರಿವೇಣಿ
ವಂದೇ ಭಾರತ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್, ನಮೋ ಭಾರತ್ ರಾಪಿಡ್ ರೈಲ್ ಮತ್ತು ಅಮೃತ್ ಭಾರತ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್ ಸೇವೆಗಳ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಎಲ್ಲಾ ವಯಸ್ಸಿನ ಮತ್ತು ವರ್ಗದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಸುಧಾರಿತ ರೈಲ್ವೆ ಅನುಭವದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಒತ್ತಿಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬಜೆಟ್ ಈ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ರೈಲುಗಳ ತ್ವರಿತ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಮುಂದಿನ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 350 ರೈಲುಗಳನ್ನು ಹೋರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, 1300 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಮೃತ್ ಭಾರತ್ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಈ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಉಪಕ್ರಮವು, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯಲ್ಲಿ ವೇಗ, ಆರಾಮ ಮತ್ತು ದಕ್ಷತೆಯ ಹೊಸ ಯುಗವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಾರತೀಯನಿಗೂ ಹೆಮ್ಮೆಪಡುವ ಕಾರಣ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಆಧುನಿಕ ರೈಲುಗಳು, ಭಾರತದ ರೈಲ್ವೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿ, ದೂರದ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಆನಂದದಾಯಕವಾಗಿ ತಲುಪಿಸುತ್ತವೆ.
ಪರಿವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಒಂದು ದಶಕ
ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಆಧುನೀಕರಣದ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಯುಗವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದು, ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ, ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಸ್ನೇಹಿ ಜಾಲವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ಮೈಲಿಗಲ್ಲುಗಳಲ್ಲಿ, ವ್ಯಾಪಕವಾದ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ವಿಸ್ತರಣೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ತಡೆರಹಿತ ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಬ್ರಾಡ್-ಗೇಜ್ ಮಾರ್ಗಗಳ ವಿದ್ಯುದ್ಧೀಕರಣ, ಇದು ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹಸಿರು ಮತ್ತು ಇಂಧನ-ದಕ್ಷಗೊಳಿಸಿದೆ. ರೋಲಿಂಗ್ ಸ್ಟಾಕ್ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಆಧುನೀಕರಣ ಕೂಡ ಪ್ರಮುಖ ಗಮನವನ್ನು ತಲುಪಿದೆ. ಕಳೆದ 10 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ಕರ್ನಾಟಕ, ಗುಜರಾತ್, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಮತ್ತು ಬಿಹಾರ ಹೋಲಿದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವೇಗಗೊಳಿಸಲು, 2025-26ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ₹32,235.24 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು 2009-14ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಸರಾಸರಿ ₹5,075 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಂದ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಣವನ್ನು ಹೊಸ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗುವುದು, ಅದು ದೂರದ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಸೇವೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಆ ಮೂಲಕ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನೂ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನೂ ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
ವಂದೇ ಭಾರತ್ ಮತ್ತು ನಮೋ ಭಾರತ್ ಹೈಸ್ಪೀಡ್ ರೈಲುಗಳ ಪರಿಚಯವು ವೇಗ, ಆರಾಮ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಅನುಭವವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದೆ. ಸುಧಾರಿತ ಸಿಗ್ನಲಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಅಪಘಾತಗಳನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಸುರಕ್ಷತೆಯು ಉನ್ನತ ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿವಾಗಿ, ಅಮೃತ್ ಭಾರತ್ ನಿಲ್ದಾಣ ಯೋಜನೆಯಡಿ 1,300 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣಗಳ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ, ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ.
2025 ರ ಬಜೆಟ್ ಈ ಪ್ರಗತಿಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಅತ್ಯಂತ ಆಧುನಿಕ, ದಕ್ಷ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ರೈಲು ಜಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗುವ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ವಿಕ್ಷಿತ್ ಭಾರತದತ್ತ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ.
ಹಳಿಗಳ ನವೀಕರಣ: ಸಂಪರ್ಕದ ಹೊಸ ಯುಗ
ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು, ಸರ್ಕಾರವು 2025-26 ರಲ್ಲಿ ರೋಲಿಂಗ್ ಸ್ಟಾಕ್ಗಾಗಿ ₹57,693 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ, ಇದು 2009-14 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ₹16,029 ಕೋಟಿಗಳಿಂದ ತೀವ್ರ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಧಿಯು ನೂರಾರು ಹೊಸ ವಂದೇ ಭಾರತ್, ನಮೋ ಭಾರತ್ ಮತ್ತು ಅಮೃತ್ ಭಾರತ್ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
2025-26ರ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಗೇಜ್ ಪರಿವರ್ತನೆಗಾಗಿ ₹4,550 ಕೋಟಿ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದ್ದು, ಹಳೆಯ ಹಳಿಗಳನ್ನು ಆಧುನಿಕ ರೈಲುಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲಿಸುವಂತೆ ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. 2009-14ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೆಯಾದ ಸರಾಸರಿ ಕೋಟಿ ₹3,088 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇದು ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.
ಬಜೆಟ್ನ ಗಣನೀಯ ಭಾಗವನ್ನು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ದಟ್ಟಣೆಯ ಮಾರ್ಗಗಳ ದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ, ಇದು ರೈಲ್ವೆ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವತ್ತ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ₹32,000 ಕೋಟಿ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ, ಇದು 2009-14ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ₹2,461 ಕೋಟಿಗಿಂತ ತೀವ್ರ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ, ಇದು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಸರಕು ಸಾಗಣೆಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಕ್ರಮಗಳೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ವಿಶ್ವದ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ರೈಲು ಜಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗುವ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿದೆ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ವೇಗ, ಸುರಕ್ಷತೆ, ಸೌಕರ್ಯ
ರೈಲ್ವೆ ಆಧುನೀಕರಣದ ಮೂಲಾಧಾರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿ, ಸರ್ಕಾರವು 2025-26ರ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಹಳಿ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಪಘಾತ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿತ ಸಿಗ್ನಲಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ದಾಖಲೆಯ ₹1,16,514 ಕೋಟಿಯನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ರಸ್ತೆ ಓವರ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ಗಳು (ROBಗಳು) ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ ಕೆಳ ಸೇತುವೆಗಳ (RUBಗಳು) ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ₹7,000 ಕೋಟಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು 2009-14ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ₹916 ಕೋಟಿಗಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಧಿಯು ಲೆವೆಲ್ ಕ್ರಾಸಿಂಗ್ಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮತ್ತು ಅಪಘಾತಗಳನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ₹22,800 ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಹಳಿ ನವೀಕರಣ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು, ಇದು ಸುಗಮ, ಹೆಚ್ಚು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ರೈಲು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಖರ್ಚು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದ 2009-14ರ ಅವಧಿಗಿಂತ ಇದು ಗಣನೀಯ ಅಧಿಕವಾಗಿದೆ, ಇದು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಸರ್ಕಾರದ ಅಚಲ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಸುರಕ್ಷತಾ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ ಸುಧಾರಿತ ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ರೈಲು ರಕ್ಷಣೆ (ATP) ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾದ ಕವಾಚ್ ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು. ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಗಳು 2020 ರಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಕವಾಚ್ ಅನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ATP ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡವು ಮತ್ತು ಕವಾಚ್ ಆವೃತ್ತಿ 4.0 ಗಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಶೇಷಣಗಳನ್ನು ಜುಲೈ 24 ರಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಯಿತು. 2025-26 ರ ಬಜೆಟ್ 10,000 ಲೋಕೋಮೋಟಿವ್ಗಳಲ್ಲಿ ಕವಾಚ್ನ ಸ್ಥಾಪನೆ ಕಾರ್ಯವು ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನವದೆಹಲಿ-ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ನವದೆಹಲಿ-ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ 3,000 ಕಿ.ಮೀ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕವಾಚ್ ಆವೃತ್ತಿ 4.0 ಗಾಗಿ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಸೈಡ್ ಉಪಕರಣಗಳು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2025 ರೊಳಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲಿವೆ ಮತ್ತು ಉಳಿದ ವಿಭಾಗದ ಕೆಲಸ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಈ ಕ್ರಮಗಳೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ವಿಶ್ವದ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ರೈಲು ಜಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗುವ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿದೆ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಮುಂದಿನ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೋಚ್ಗಳನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದ LHB ಕೋಚ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಈ ನವೀಕರಿಸಿದ ಕೋಚ್ಗಳು ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಲ್ಲದೆ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ.
ಐಷಾರಾಮಿ ಪ್ರಯಾಣವು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಮಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಕೆಳ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಸರ್ಕಾರ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದೆ. ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಪೂರೈಸಲು, 17,500 ಹೊಸ ನಾನ್-ಎಸಿ ಜನರಲ್ ಕೋಚ್ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ಕ್ರಮವು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜನದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ರೈಲ್ವೆ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆರಾಮದಾಯಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ: ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ವೇಗದ ಪ್ರಯಾಣ
ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಆಧುನೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೂಡಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಪರಿವರ್ತಕ ಪ್ರಯಾಣದ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡಲು ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಹೈ-ಸ್ಪೀಡ್ ರೈಲುಗಳು ನಗರಗಳನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ನವೀಕರಿಸಿದ ಹಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿತ ಸಿಗ್ನಲಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸುಗಮ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿದ ರೈಲು ಆವರ್ತನವು ವಿಳಂಬವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ದರ್ಜೆಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಸಹ ಹೆಚ್ಚು ಆರಾಮದಾಯಕ, ಆಧುನಿಕ ಎಸಿ ಅಲ್ಲದ ಕೋಚ್ಗಳನ್ನು ಆನಂದಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕರಣ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹಸಿರುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಬಜೆಟ್ 2025 ಹಂಚಿಕೆಯು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯನ್ನು ವಿಶ್ವ ದರ್ಜೆಯ ಜಾಲವಾಗಲು ವೇಗದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸುತ್ತದೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಮರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ.