ನವದೆಹಲಿ :ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಸಂಸದೀಯ ಸಮಿತಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ 24 “ಪತ್ತೆಯಾಗದ” ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ.
ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಇಂತಹ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸಮೀಕ್ಷೆ (ಎಎಸ್ಐ) 18 ಕೇಂದ್ರ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ.
ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಸಂಸದೀಯ ಸಮಿತಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ 24 “ಪತ್ತೆಯಾಗದ” ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಈ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಸ್ಮಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯಾಣದ ಮುಜೆಸ್ಸರ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿರುವ ಕೋಸ್ ಮಿನಾರ್ ಸಂಖ್ಯೆ 13; ದೆಹಲಿಯ ಬಾರಾ ಖಂಬಾ ಸ್ಮಶಾನ; ಝಾನ್ಸಿಯ ರಂಗೂನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಗನ್ನರ್ ಬುರ್ಕಿಲ್ ಸಮಾಧಿ; ಲಕ್ನೋದ ಗೌಘಾಟ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಮಶಾನ; ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ವಾರಣಾಸಿಯ ನಿರ್ಜನ ಹಳ್ಳಿಯ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ತೆಲಿಯಾ ನಲಾ ಬೌದ್ಧ ಅವಶೇಷಗಳು.
ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು ಎಂದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ನಗರೀಕರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ನಡೆಸಬಹುದು.
ಪ್ರಸ್ತುತ, ಎಎಸ್ಐ ತನ್ನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ 3,693 ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ಇದು 3,675 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಕಳೆದ ವಾರ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮಾರ್ಚ್ 8 ರ ಅಧಿಕೃತ ಗೆಜೆಟ್ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಎಎಸ್ಐ 18 ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾತತ್ವ ತಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಅವಶೇಷಗಳ ಕಾಯ್ದೆ, 1958 (ಎಎಂಎಎಸ್ಆರ್ ಕಾಯ್ದೆ) ಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 35 ಅನ್ನು ಬಳಸಿದೆ.
“ಎಎಂಎಎಸ್ಆರ್ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 35 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಈ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಈ ಕಾಯ್ದೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಈ ಮೂಲಕ ನೋಟಿಸ್ ನೀಡುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಅಧಿಸೂಚನೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಎಎಂಎಎಸ್ಆರ್ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನು ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ತಾಣವಾಗಿ ಎಎಸ್ಐ ಸಂರಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಳದ ಸುತ್ತಲೂ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಂಬಂಧಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಡಿಸೆಂಬರ್ 8 ರಂದು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಭಾರತದ 3,693 ಕೇಂದ್ರ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಸ್ಮಾರಕಗಳಲ್ಲಿ 50 ಕಾಣೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ತಿಳಿಸಿತ್ತು. ಸಾರಿಗೆ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕುರಿತ ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ‘ಪತ್ತೆಯಾಗದ ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು’ ಎಂಬ ವರದಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಈ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
