ಅಸಭ್ಯ ವರ್ತನೆಯ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಹೋಟೆಲ್ ಉದ್ಯೋಗಿಯೊಬ್ಬರನ್ನು ಕೆಲಸದಿಂದ ವಜಾಗೊಳಿಸಿ ಮೂರು ದಶಕಗಳೇ ಕಳೆದಿದ್ದವು. ಬರೋಬ್ಬರಿ 34 ವರ್ಷಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟದ ನಂತರ, ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಆ ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ಶೇ. 50ರಷ್ಟು ಬಾಕಿ ವೇತನವನ್ನು (Back wages) ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಆದೇಶ ನೀಡಿದೆ. ಆದರೆ ವಿಪರ್ಯಾಸವೆಂದರೆ, ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತೀರ್ಪನ್ನು ನೋಡಲು ಆ ಉದ್ಯೋಗಿ ಇಂದು ಜೀವಂತವಾಗಿಲ್ಲ.
ರಾಜಸ್ಥಾನ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ತನಗೆ ನೀಡಲಾದ ಶೇಕಡಾ 50 ರಷ್ಟು ವೇತನವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ನೌಕರನ ಕಾನೂನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಮನೋಜ್ ಮಿಶ್ರಾ ಮತ್ತು ಉಜ್ಜಲ್ ಭುಯಾನ್ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ನ್ಯಾಯಪೀಠವು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿತು.
ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠದ ಆದೇಶವನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, “ಶಿಕ್ಷೆಯು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ, ಕಳಂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಅದು ಮರು-ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ವಿದ್ವಾಂಸ ಏಕ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ವೇತನದ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಶೇಕಡಾ 50 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿದರೆ, ಅದರ ಆದೇಶದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.” ಎಂದಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣ
1978ರಲ್ಲಿ ದಿನೇಶ್ ಚಂದ್ರ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ಹೋಟೆಲ್ ವೊಂದರಲ್ಲಿ ರೂಮ್ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ದುರ್ನಡತೆಯ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಜುಲೈ ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.
ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಿವಾದದ ನಂತರ, ಕಾರ್ಮಿಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಅನ್ಯಾಯವೆಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದ್ದರೂ, ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯು ಯಾವುದೇ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನೀಡುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ.
ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಡಿಸೆಂಬರ್ 2015 ರಲ್ಲಿ, ಕಾರ್ಮಿಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಶರ್ಮಾ ಅವರನ್ನು ಪೂರ್ಣ ವೇತನದೊಂದಿಗೆ ಮರುನೇಮಕ ಮಾಡಲು ಆದೇಶಿಸಿತು.
ರಾಜಸ್ಥಾನ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ಏಕಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು ವೇತನವನ್ನು ಶೇಕಡಾ 50 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ತೀರ್ಪನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದರೆ, ಮಧ್ಯಂತರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನೌಕರನು “ಲಾಭದಾಯಕ ಉದ್ಯೋಗ” ಹೊಂದಿಲ್ಲವೇ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ನೌಕರನು ವಿಫಲನಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ಈ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಸಹ ತಳ್ಳಿಹಾಕಿತು.
ಸಂಶೋಧನೆಗಳು
ಲಾಭದಾಯಕವಲ್ಲದ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ವಾದಿಸುವ ಕೆಲಸಗಾರನ ಅವಶ್ಯಕತೆಯು “ಉಲ್ಲಂಘಿಸಲಾಗದ ನಿಯಮ” ಅಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಗಮನಿಸಿತು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ತನ್ನದೇ ಆದ ಸಂಗತಿಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ
