ನವದೆಹಲಿ : ಕೇಂದ್ರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯವು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಾಕ್ಷರತೆ ದರದ ವರದಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ. ವರದಿಯು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೇರಳ 94%, ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ 91.85% ಮತ್ತು ಮಿಜೋರಾಂ 91.33% ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶ ಕಚೇರಿಯು 75 ನೇ ಸುತ್ತಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾದರಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ‘ವಸತಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬಳಕೆ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ’ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿತು. 7 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ರಾಜ್ಯವಾರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ದರಗಳನ್ನು ಸಹ ಲಭ್ಯಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 77.7%, ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 87.7% ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 73.5% ಎಂದು ಈ ವರದಿಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಟಾಪ್ 10 ಹೆಚ್ಚು ಸಾಕ್ಷರತೆ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳು: ಕೇರಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪ್ರಮಾಣ 96.2%. ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮಿಜೋರಾಂ 2ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪ್ರಮಾಣ 91.58%.
ದೆಹಲಿಯು ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 88.7% ಸಾಕ್ಷರತೆಯೊಂದಿಗೆ 3 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ತ್ರಿಪುರಾ 87.75% ಸಾಕ್ಷರತೆಯೊಂದಿಗೆ 4 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಖಂಡ 87.6% ಸಾಕ್ಷರತೆಯೊಂದಿಗೆ 5 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಗೋವಾ 7ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪ್ರಮಾಣ 87.4%. ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ 86.6% ಸಾಕ್ಷರತೆಯೊಂದಿಗೆ 8 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ 85.9% ಸಾಕ್ಷರತೆಯೊಂದಿಗೆ 9 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ತಮಿಳುನಾಡು 80.9% ಸಾಕ್ಷರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 10 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
ಬಿಹಾರವು ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪ್ರಮಾಣ 61.8%. ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶ ಕಚೇರಿಯು 75 ನೇ ಸುತ್ತಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾದರಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ‘ವಸತಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬಳಕೆ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ’ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿತು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಆಯೋಗ (KSLMA) ನೇತೃತ್ವದ ನಿರಂತರ ನವೀನ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ 96.2% ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಕ್ಷರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೇರಳವು ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ಇಂಡಿಯಾ ಲಿಟರಸಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ (ಎನ್‌ಐಎಲ್‌ಪಿ), ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಯೋಜನೆಗಳು ಸೇರಿವೆ, ಇದು ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜನರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ತರಬೇತುದಾರರನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ವಾಸ್ತವಿಕ ಯೋಜನೆಯು ವಲಸೆ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಯೋಜನೆಗಳು ಆರೋಗ್ಯ ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಂತಹ ಅಗತ್ಯ ಜೀವನ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.
