ಕೆಎನ್ಎನ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೆಸ್ಕ್: ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು (Right to Information Act 2005 – RTI) ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು 2005 ರಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಭಾರತದ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹೊಂದಿರುವ ಯಾವುದೇ ಮಹತ್ವದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾದರೇ ನೀವು ಕುಳಿತಲ್ಲೇ ಆನ್ ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಆರ್ ಟಿ ಐ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಹೇಗೆ ಎನ್ನುವ ಬಗ್ಗೆ ಮುಂದೆ ಓದಿ.
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಕಾಯ್ದೆ, 2005 ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.
ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಯಸುವ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅಗತ್ಯ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆರ್ಟಿಐ ಆನ್ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಲಿಖಿತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ವಿನಂತಿಸಬಹುದು.
ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಕೇಂದ್ರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಾಹಿತಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಾಹಿತಿ ಅಧಿಕಾರಿ ವಿನಂತಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು ಅಥವಾ ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಆರ್ಟಿಐ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿ
ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ, ದಾಖಲೆಗಳು, ಮೆಮೋಗಳು, ಇಮೇಲ್ಗಳು, ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು, ಸಲಹೆ, ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು, ಸುತ್ತೋಲೆಗಳು, ಆದೇಶಗಳು, ಲಾಗ್ಬುಕ್ಗಳು, ಒಪ್ಪಂದಗಳು, ವರದಿಗಳು, ಕಾಗದಗಳು, ಮಾದರಿಗಳು, ಮಾದರಿಗಳು, ಯಾವುದೇ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಡೇಟಾ ಸಾಮಗ್ರಿ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಿಂದ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು.
ಆರ್ಟಿಐ ಬಳಸಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಅಥವಾ ರಚಿಸಲಾದ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಸ್ವಯಮಾಡಳಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿ:
ಸಂವಿಧಾನ;
ಸಂಸತ್ತು ಮಾಡಿದ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಕಾನೂನು;
ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಮಾಡಿದ ಇತರ ಕಾನೂನು;
ಸೂಕ್ತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಹೊರಡಿಸಲಾದ ಅಧಿಸೂಚನೆ ಅಥವಾ ಆದೇಶ, ಮತ್ತು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ-
ಸಂಸ್ಥೆಯ ಒಡೆತನದ, ನಿಯಂತ್ರಿತ ಅಥವಾ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಿದ;
ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಒದಗಿಸಲಾದ ನಿಧಿಗಳಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಬಾಧ್ಯತೆ
ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಎಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಎಲ್ಲಾ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಮೂಲಕ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಎಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಅಂತರ್ಜಾಲ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಸಂವಹನ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಬಳಸುವ ಕನಿಷ್ಠ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.
ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ:
ಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿವರಗಳು, ಕಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಕರ್ತವ್ಯಗಳು.
ಅದರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ನೌಕರರ ಅಧಿಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಕರ್ತವ್ಯಗಳು.
ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವದ ಮಾರ್ಗಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ.
ಕಾರ್ಯಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಮಾನದಂಡಗಳು.
ನಿಯಮಗಳು, ನಿಬಂಧನೆಗಳು, ಸೂಚನೆಗಳು, ಕೈಪಿಡಿಗಳು ಮತ್ತು ದಾಖಲೆಗಳು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಿಂದ ಅಥವಾ ಅದರ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಅದರ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಹೊಂದಿರುವ ಅಥವಾ ಅದರ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳ ವರ್ಗಗಳು.
ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ನೌಕರರ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ.
ಅದರ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಪಡೆಯುವ ಮಾಸಿಕ ಸಂಭಾವನೆ.
ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಿತ ವೆಚ್ಚಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರತಿ ಏಜೆನ್ಸಿಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಬಜೆಟ್.
ಸಬ್ಸಿಡಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನ.
ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಮಾಹಿತಿ ಕೋರುವುದು
ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಆರ್ಟಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಹೊಂದಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೋರಬಹುದು. ಆರ್ ಟಿಐಗಾಗಿ ವಿನಂತಿಯು ಲಿಖಿತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಆನ್ ಲೈನ್ ಆರ್ ಟಿಐ ವಿನಂತಿಯ ಮೂಲಕ ಇರಬೇಕು. ಮಾಹಿತಿಯ ಕೋರಿಕೆಯು ಶುಲ್ಕದೊಂದಿಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅಥವಾ ಹಿಂದಿ ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶದ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರಬಹುದು.
ಆರ್ಟಿಐ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಾಹಿತಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಮೂವತ್ತು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಬೇಕು ಅಥವಾ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಕು. ಆರ್ಟಿಐ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುವಾಗ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಾಹಿತಿ ಅಧಿಕಾರಿ ತಿರಸ್ಕಾರದ ಕಾರಣ, ತಿರಸ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದಾದ ಅವಧಿ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು.
ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಒದಗಿಸದ ಮಾಹಿತಿ
ಆರ್ಟಿಐ ವಿನಂತಿಯ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಮೊದಲು ಯಾವುದೇ ಘಟನೆ, ಘಟನೆ ಅಥವಾ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವಿನಂತಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಒದಗಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯು ಸಂರಕ್ಷಿತ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯನ್ನು ಮೀರಿದರೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಅನುಮತಿಸಬಹುದು.
ಈ ಲಿಂಕ್ ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ಆನ್ ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿ- https://rtionline.gov.in/index.php
ಆನ್ ಲೈನ್ ನಲ್ಲಿ ಆರ್ ಟಿಐ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ
ಆರ್ಟಿಐ ಆನ್ಲೈನ್ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ಮೂಲಕ ಆನ್ಲೈನ್ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಆರ್ಟಿಐ ಆನ್ಲೈನ್ ಅರ್ಜಿಯ ಮೊದಲ ಹಂತವೆಂದರೆ ಬಳಕೆದಾರ ಸೈನ್ ಅಪ್ ಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಕೆಳಗೆ ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ ಬಳಕೆದಾರಹೆಸರನ್ನು ರಚಿಸುವುದು.
ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆರ್ಟಿಐ ವಿನಂತಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಡ್ಯಾಶ್ಬೋರ್ಡ್ ಮೂಲಕ ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು. ಹೊಸ ಆರ್ಟಿಐ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು, ಹೊಸ ಆರ್ಟಿಐ ಆನ್ಲೈನ್ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಮೆನು ಬಾರ್ನಲ್ಲಿರುವ ವಿನಂತಿ ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಆರ್ಟಿಐ ವಿನಂತಿ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಿದ ನಂತರ ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿ. ಆನ್ ಲೈನ್ ಆರ್ ಟಿಐಗೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುವ ಶುಲ್ಕವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ರೂ.10 ಆಗಿದೆ.
