ನವದೆಹಲಿ : ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ ಮುನ್ನ ತನ್ನ ವೈವಾಹಿಕ ಮನೆಯನ್ನ ತೊರೆದ ಮಹಿಳೆ ನಂತರ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಹಿಂಸೆಯಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರ ರಕ್ಷಣೆ ಕಾಯ್ದೆ, 2005 (ಡಿವಿ ಕಾಯ್ದೆ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ “ವಾಸಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು” ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ಔರಂಗಾಬಾದ್ ಪೀಠವು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣ ಏನು?
ವ್ಯಕ್ತೊಯೊಬ್ಬ ಜೂನ್ 10, 2015 ರಂದು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದು, ಹೆಂಡತಿ ತುಂಬಾ ಒರಟಾಗಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ಮದುವೆಯಾದ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ನಂತ್ರ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಮನೆ ತೊರೆದಳು ಎಂದು ಪತಿ ಕುಟುಂಬ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ.
ನಂತ್ರ ಮಹಿಳೆ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಹಿಂಸೆ (ಡಿವಿ) ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೊರೆ ಹೋಗಿದ್ದು, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಆಕೆಯ ಗಂಡನಿಗೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ 2,000 ರೂ.ಗಳ ಮಧ್ಯಂತರ ಜೀವನಾಂಶ ಮತ್ತು ತಿಂಗಳಿಗೆ 1500 ರೂ.ಗಳ ಬಾಡಿಗೆಯನ್ನ ಪಾವತಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿತು.
ಮಹಿಳೆ ಈ ಆದೇಶವನ್ನ ಉದಗೀರ್ ಸೆಷನ್ಸ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮುಂದೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದು, ಅದು ಆದೇಶವನ್ನ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿತು. ಇನ್ನು ಪತಿ ಮತ್ತು ಅವನ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತನಗೆ ವಸತಿಯನ್ನ ನೀಡುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿತು. ಹಂಚಿದ ಕುಟುಂಬವು ಗಂಡನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ಅದನ್ನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಉಳಿತಾಯದಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ್ದ.
ಪತಿಯ ಪೋಷಕರು ನಂತರ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದ್ದು, ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಸಂದೀಪ್ ಕುಮಾರ್ ಮೋರೆ ಅವರು “ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಕುಟುಂಬವು ಅತ್ತೆ-ಮಾವನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತರೂ ಸಹ, ಅಂತಹ ಹಂಚಿಕೆಯ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪತ್ನಿ ವಾಸದ ಆದೇಶವನ್ನ ಪಡೆಯಬಹುದು” ಎಂದು ಈಗ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯ ವಿವಾಹವನ್ನ ಜುಲೈ 2018 ರಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಪೀಠವು ಗಮನಿಸಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಮಹಿಳೆಯು ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವಳು ವಾಸದ ಆದೇಶವನ್ನ ಕ್ಲೇಮ್ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ತಮ್ಮ ಮಗನೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊರಡಿಸಿದ ಹಿಂದಿನ ನಿವಾಸ ಆದೇಶವನ್ನ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪತಿಯ ಪೋಷಕರು ಹೈಕೋಟ್‍ನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನ ಪತಿಯಿಂದ ವಂಚನೆಯ ಮೂಲಕ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮಹಿಳೆ ಹೇಳಿದರು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು.
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶ.!
ಡಿವಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 17 ವಾಸಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನ ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಮಹಿಳೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವುದನ್ನ ಮುಂದುವರಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಇದು ನಿಜವಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಮೋರ್ ಹೇಳಿದರು.
“ಅದರಂತೆ, ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಪತ್ನಿ ತನ್ನ ಗಂಡನೊಂದಿಗಿನ ವಿವಾಹವು ಸರಿಯಾದ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನ ಹೊಂದಿರುವ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಹೊರಡಿಸಿದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಆದೇಶದಿಂದ ವಿಸರ್ಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅವಳು ಈಗಾಗಲೇ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ತಮ್ಮ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ತೊರೆದಾಗ ಹಿಂದಿನ ನಿವಾಸದ ಆದೇಶವನ್ನ ಆಶ್ರಯಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಅವಳು ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಮನೆಯ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಸ್ಥಳಾಂತರವನ್ನ ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಸಹ ಅವಳು ಅರ್ಹಳಲ್ಲ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.
“ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಹೊರಡಿಸಿದ ಆದೇಶವನ್ನ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಅರ್ಜಿದಾರರಿಗೆ ಕೇವಲ ಮೇಲ್ಮನವಿಯ ಬಾಕಿಯು ಅಡ್ಡಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಮೋರೆ ಹೇಳಿದರು.
” ಆಕೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಪತ್ನಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಬದಲಾದ ಸಂದರ್ಭಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ, ಬಹಳ ಹಿಂದೆ ಮತ್ತು ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಕುಟುಂಬವನ್ನ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನಂತ್ರದ ವಿಚ್ಛೇದನದ ನಂತ್ರ, ವಾಸದ ಆದೇಶವನ್ನ ಅಥವಾ ಹಿಂದಿನ ವಾಸದ ಆದೇಶವನ್ನ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಅವಳು ಅರ್ಹಳಲ್ಲ ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ನಾನು ಬರುತ್ತೇನೆ. ಹಂಚಿಕೆಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಆಕೆಗೆ ಒಂದು ಕೊಠಡಿಯನ್ನ ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಅರ್ಜಿದಾರರಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.
